Worstelen met werkkapitaal

Werkkapitaal: wat is het en hoe wordt het gebruikt?


Werkkapitaal. De naam van het concept verklapt de betekenis wellicht al deels. Het zijn de financiële middelen die een onderneming nodig heeft om aan haar dagelijkse verplichtingen te voldoen. Om het netto-werkkapitaal te berekenen worden de vlottende activa (voorraad, debiteuren, liquide middelen) verminderd met de vlottende passiva (crediteuren en overige kortlopende schulden).
Kengetallen die gebruikt kunnen worden bij het analyseren van de werkkapitaalpositie zijn de current ratio en de quick-ratio. De current ratio geeft de financiële toestand en specifiek de liquiditeit van een onderneming weer. Het geeft de mate aan waarin verschaffers van het kort vreemd vermogen uit de vlottende activa kunnen worden betaald.

Dit is een verplicht veld
Dit is een verplicht veld

Een ratio groter dan 1 wordt doorgaans gezien als een goede uitkomst, omdat dit aangeeft dat de onderneming aan zijn betalingsverplichtingen kan voldoen. Bij berekening van de quick ratio worden de voorraden niet beschouwd als vlottende activa, met als achterliggende gedachte dat de voorraad niet geheel verkocht kan worden omdat daarmee de continuïteit van de onderneming in gevaar komt en daarnaast gedwongen verkoop van voorraden mogelijk zal leiden tot een verlies van waarde. De vlottende activa minus de voorraden worden gedeeld door de vlottende passiva. Ook bij de quick ratio wordt een uitkomst van minstens 1 gezond geacht. Beide ratio’s geven op hun eigen manier aan in welke mate de onderneming aan haar betalingsverplichtingen kan voldoen.

De Equity-Bridge

JM begeleidt vaak ondernemers bij een verkoopproces waaraan vooraf, op basis van de door ons gehanteerde waarderingsmethoden, een waardering van de onderneming wordt uitgevoerd. Deze methoden resulteren in de ondernemingswaarde van het bedrijf. Een bieding van een koper zal meestal worden gedaan op basis van het cash & debt free basis. Dit betekent dat de ondernemingswaarde nog moet worden gecorrigeerd met eventuele overtollige liquide middelen (cash), alle rentedragende schulden (debt) en een eventuele werkkapitaalcorrectie. Voor de equity bridge berekening maken de aanwezige liquide middelen (cash) derhalve geen onderdeel uit van de werkkapitaalberekening (sec), maar worden de liquide middelen in de equity bridge als apart onderdeel opgeteld bij de ondernemingswaarde.

Een post valt onder het werkkapitaal als het structureel verband houdt met de gebruikelijke bedrijfsvoering. Er wordt allereerst een gemiddeld historisch werkkapitaal niveau berekend waarna deze wordt vergeleken met het niveau op het moment van waardering. Wanneer het werkelijke werkkapitaal niveau op moment van waardering of verkoop lager ligt dan het normale niveau, zal dit verschil worden afgetrokken van de koopsom. Omdat de koper minder werkkapitaal ontvangt dan gemiddeld benodigd is binnen de onderneming en hiervoor dus een financiering zal moeten aantrekken. Echter indien het werkkapitaal niveau hoger ligt dan het historische gemiddelde, dan zal dit worden opgeteld bij de koopsom.

Naast de werkkapitaalberekening en correctie worden alle cash en cash-like posities bij de ondernemingswaarde opgeteld, en alle debt en debt-like posities in mindering gebracht op de ondernemingswaarde. Deze ‘brug’ van ondernemingswaarde naar aandelenwaarde wordt de Equity Bridge genoemd. Dit lijkt in eerste instantie een makkelijke exercitie, maar vergt een diepgaande analyse van de cash en debt die niet behoren tot het werkkapitaal.

Bij JM Corporate Finance analyseren we de balans op posten die onder het werkkapitaal vallen. Een balanspost behoort tot deze classificatie als het structureel verband houdt met de gebruikelijke c.q. normale bedrijfsvoering en een terugkerend karakter heeft. In de Equity Bridge wordt het surplus of tekort ten opzichte van het gemiddelde werkkapitaal niveau gecorrigeerd op de ondernemingswaarde. Een juiste allocatie van cash, debt en werkkapitaal,  kan grote impact hebben op de uitkomst en de berekening om tot de uiteindelijke  aandelenwaarde te komen. We zien in de praktijk dat cash, debt en werkkapitaal vaak tot discussies leiden in de onderhandelingen tijdens een (ver)koopproces.

Gezond en optimaal netto werkkapitaal

Zoals hierboven al is toegelicht wordt het netto werkkapitaal berekend door de vlottende activa te verminderen met de vlottende passiva. Als je genoeg geld ontvangt uit de vlottende activa om aan de betalingsverplichtingen te voldoen dan is er sprake van een positief werkkapitaal. Een te hoog (positief) werkkapitaal is echter niet gezond voor een onderneming om dit werkkapitaal dan vaak vast zit in debiteuren of voorraden en dus geen cash betreft waarmee je kunt investeren in groei.  Aan de andere kant kan er binnen een onderneming ook sprake zijn van een negatief werkkapitaal dat kan leiden tot uitstel van betaling of een faillissement. 

Om het werkkapitaal van een onderneming goed te managen kan worden gedacht aan goed voorraad- en debiteurenbeheer. Een efficiënter voorraadbeheer zal hoogstwaarschijnlijk leiden tot een reductie van onverkoopbare voorraad. Het verbeteren van debiteurenbeheer, door middel van een strikter kredietbeleid bijvoorbeeld, verkleint de kans op oninbaarheid en  onnodige juridische kosten. Factoring, waarbij het debiteurenbeheer wordt overgedragen aan een externe partij in ruil voor een vergoeding, kan tevens bijdragen aan een positief werkkapitaal. Een tweede manier waarop een optimaal werkkapitaal niveau kan worden bereikt is door middel van vooruit facturatie. Hierbij wordt de klant om een aanbetaling gevraagd, dit levert extra liquiditeit op en verkleint de kans op wanbetaling.

Kortom, het nastreven van een gezond en optimaal werkkapitaal niveau zorgt voor rust binnen de onderneming.

De rol van JM Corporate Finance

In dit artikel is het risico van een te hoog evenals een te laag werkkapitaal niveau toegelicht. Beiden zijn nadelig voor de onderneming. Daarnaast zijn enkele suggesties gegeven om het werkkapitaal naar een ‘gezond’ niveau te brengen en hebben we een ‘bruggetje’ gemaakt naar hoe werkkapitaal in de Equity Bridge wordt opgenomen.

Heeft u na aanleiding van dit artikel verdere vragen over uw werkkapitaal of denkt u aan het verkopen van uw onderneming? Onze adviseurs helpen u hier graag bij. U kunt op diverse manieren contact met ons opnemen voor een geheel vrijblijvend adviesgesprek: via de website, via mail: info@jmpartners.nl of via ons telefoonnummer: +31  (0)76 8870 001. We staan u graag te woord: Gewoon helder, met visie.

Vragen? Neem contact op!

Vragen of hulp nodig?

We helpen u graag verder.

Heeft u interesse in onze diensten of wilt u graag meer informatie? Neem gerust contact op of stuur ons een e-mail.

Bart Koreman

Partner

+31 (0)76 88 70 001 info@jmpartners.nl Op werkdagen tussen 08.30 - 17.00

Blijf op de hoogte van ons laatste nieuws

Schrijf u in voor de nieuwsbrief.
Dit is een verplicht veld
Dit is een verplicht veld