Een due diligence onderzoek kan omschreven worden als: “een incidenteel, specifiek en diepgaand bedrijfsonderzoek gericht op het verkrijgen van kennis en inzicht in diverse bedrijfsmatige aspecten van de overname-kandidaat waardoor beslissingen binnen het acquisitieproces kunnen worden onderbouwd en onzekerheden en risico’s kunnen worden gemitigeerd.”
Het bedrijfsonderzoek richt zich op verschillende aspecten van een onderneming en hierdoor zijn verschillende vormen van due diligence onderzoek te onderscheiden. De volgende tabel geeft een overzicht van de verschillende vormen van het due diligence onderzoek met de daarbij behorende onderzoeksobjecten.
Vormen van due diligence | Onderzoeksobjecten |
Financieel | Financiële positie (balans en winst- en verliesrekening), prognoses, administratieve organisatie, waarderingsgrondslagen, organisatiestructuur, interne financiële processen. |
Commercieel | Commerciële strategie, producten / diensten en marges, afnemers, omgevings- en ondernemingsanalyse, kwaliteit verkoopafdeling, waarde- en resultaatbepalende factoren. |
Fiscaal | Huidige en toekomstige fiscale situatie, latente belastingen, naheffingrisico’s, BTW, winstbelasting, sociale verzekeringen, overige belastingen, resultaat belastingcontroles. |
Juridisch | Overnamecontract, operationele contracten, polissen en faciliteiten, eigendom activa, wettelijke regelingen betreffende de overname, buitenlandse van toepassing zijnde wet- en regelgeving (deelnemingen), leverings- en afnamecontracten, (verborgen) verplichtingen in ruime zin. |
Sociaal | Arbeidsvoorwaarden en -contracten, personeelsbeleid, kwaliteit personeel, ethiek, kwaliteit management, identificatie belangrijke werknemers. |
Milieu | Wettelijke toepasselijke regelgeving, productieproces, schadelijke stoffenadministratie, afval en uitval. |
Technisch | Productieapparaat, productiespecificaties, kwaliteit ontwikkelingsafdeling, ouderdom machinepark. |
Actuarieel | Pensioensysteem en -grondslagen, pensioenvoorziening. |
Onroerend goed | Waardering / taxatie activa, eigendom, feitelijke staat, onderhouds en verzekeringskosten, leasing, bestemmingsplannen, vergunningen. |
ICT | Ouderdom, lease, eigendom, beveiliging, licenties, kwaliteit. |
De in de bovenstaande tabel opgenomen voorbeelden van zaken die tijdens een due diligence kunnen worden onderzocht, geven de meest voorkomende onderzoeksobjecten aan. Het is echter mogelijk (en veelal wenselijk) dat er bij due diligence onderzoeken ook andere aspecten van de onderneming worden onderzocht c.q. beoordeeld, zoals de bedrijfscultuur en de mogelijkheid van effectieve integratie, de verwachte synergie aspecten versus de bedrijfsstrategie, de mogelijke versus de gewenste transactiestructuur (financieel, fiscaal en juridisch) en een SWOT - analyse (algehele sterkte/zwakte analyse). De genoemde onderzoeksobjecten kunnen derhalve niet als limitatief worden beschouwd.
Tijdens een due diligence onderzoek wordt relevante informatie, verstrekt door de verkopende partij, door de adviseurs van de kopende partij geverifieerd. Het analyseren van dergelijke informatie heeft tot doel de bedrijfsrisico’s van de over te nemen onderneming voor de koper in beeld te brengen en eventuele koopprijsverlagende aandachtspunten te identificeren. Tevens worden eventuele waardeverhogende aspecten geïdentificeerd en waar mogelijk gekwantificeerd.
Afhankelijk van de specifieke problematiek bij de over te nemen onderneming en de gewenste mate van diepgang van het onderzoek door de overnemende partij worden verschillende specialisten bij het due diligence onderzoek betrokken. De hieruit voortvloeiende multidisciplinaire aanpak leidt tot de noodzaak van het maken van duidelijke afspraken over de verantwoordelijkheid van de opdrachtgever en de verschillende adviseurs. Het vastleggen van deze verantwoordelijkheden geschiedt veelal in de opdrachtbevestiging van deze adviseurs.