De gefaseerde bedrijfsverkoop (‘pre-exit’)

Bij een pre-exit wordt een onderneming – veelal met behulp van een participatiemaatschappij (ook wel investeringsmaatschappij of private equity) – in doorgaans twee fasen verkocht (twee transactiemomenten). Dit is met name interessant voor ondernemingen die aan één of meer van de volgende kenmerken voldoen:

• Groeipotentieel (bijvoorbeeld in product/markt/geografie/overnamekansen);
• Hulp nodig bij de stap naar de volgende levensfase van de onderneming;
• Benodigde liquiditeiten voor de verdere groei;
• Een op de toekomst gericht businessmodel.

Koopholding

Gezamenlijk met een participatiemaatschappij wordt een koopholding opgericht, waaraan de verkopende ondernemer 100% van de aandelen van zijn of haar onderneming verkoopt. Dit is voor een verkoper het eerste ‘waarde-verzilveringsmoment’.

De koopholding wordt veelal grotendeels gefinancierd met een bancaire overnamelening en voor een beperkt gedeelte met een inleg van de investeerder en de verkoper zelf (‘equity’). De verkoper dient derhalve een deel van de verkoopopbrengst direct weer te (her)investeren in de koopholding in ruil voor een aandelenbelang in de koopholding. Doorgaans verkrijgt de investeerder een meerderheid en de verkopende ondernemer een minderheid van de aandelen in de koopholding (bijvoorbeeld 70-30% verhouding). Ook wordt door de investeerder vaak additioneel nog een achtergestelde lening verstrekt. Middels deze constructie behoeft verkoper veelal een beperkt bedrag te herinvesteren met de kans op enorme waardegroei.

Groeiplan

Een aandeelhoudersovereenkomst voorziet in de samenwerking tussen de ondernemer en investeerder. Binnen de afgesproken strategie en het businessplan heeft de ondernemer de ‘vrije hand’ en mag hij of zij verder gaan ondernemen. Bij grote investeringen of de keuze om het verkoopproces te starten, zal de stem van de investeerder echter doorslaggevend zijn.

Gezamenlijk met de investeerder wordt in de jaren die volgen het groeiplan uitgerold. Over de aard van de werkzaamheden en de duur van de (actieve) betrokkenheid van de ondernemer worden afspraken gemaakt met de investeerder. Financieel zal een ondernemer veelal echter aanblijven tot het moment van de verkoop aan een derde partij.