Juridische tips – deel 3: ‘De Koopovereenkomst’

De koopovereenkomst

Zoals eerder toegelicht wordt er aan de hand van de gevoerde onderhandelingen een intentieverklaring opgesteld waarin de belangrijkste gemaakte afspraken tussen partijen worden vastgelegd net als de onderliggende voorwaarden die van belang zijn. Hierbij kan gedacht worden aan:

• de koopsom,
• de transactievorm (aandelen- of activa/passiva-transactie),
• de dealstructuur inclusief het moment van betaling (direct, achtergestelde lening en/of earn-out),
• de rol van de verkoper na overname,
• geheimhouding tussen partijen en ontbindende voorwaarden zoals de uitkomsten van het due diligence onderzoek alsmede het verkrijgen van financiering.

Aangezien een groot aantal afspraken dus al reeds (op hoofdlijnen) zijn vastgelegd in de intentieverklaring, betreft dit document over het algemeen een goede basis voor de nadien aan het eind van het traject op te stellen koopovereenkomst. In de koopovereenkomst kunnen de reeds in de LOI geformuleerde bepalingen verder worden uitgebreid en kunnen daarnaast zaken worden toegevoegd zoals eventuele koopsomcorrecties naar aanleiding van het due diligence onderzoek, gedetailleerde garanties en vrijwaringen, te verstrekken zekerheden, attentiepunten voor de periode tussen de ondertekening van de koopovereenkomst en de levering van de aandelen alsmede de overige juridische bepalingen voor zover deze nog niet waren opgenomen dan wel uitgewerkt in de intentieverklaring.

Garanties en vrijwaringen

Om een koper te beschermen tegen de mogelijkheid dat de toelichtingen van de directie en/of aandeelhouders niet juist en/of volledig blijken te zijn, is het van belang om garanties en vrijwaringen in de koopovereenkomst op te nemen. Als dan op een later moment blijkt dat de ontvangen informatie van de verkoper niet (geheel) juist en/of volledig was én aangetoond kan worden dat de koper schade heeft geleden door de onjuiste en/of onvolledige informatieverstrekking, dan kan de koper een claim indienen bij verkoper om de geleden schade te vergoeden. Het verschil tussen garanties en vrijwaringen betreft dat het bij garanties om (negatieve) feiten of gebeurtenissen gaat die de koper niet wist of had kunnen weten ten tijde van het due diligence onderzoek, maar die na afronding van de overname tot uiting komen en daarentegen zijn vrijwaringen juist bedoeld voor specifieke risico’s die wél door de koper zijn gesignaleerd tijdens het due diligence onderzoek en waarvoor de verkoper de eventuele kosten en de geleden schade voor zijn/haar rekening neemt indien het risico zich daadwerkelijk effectueert. Daarnaast geldt voor garanties dat er vaak sprake is van een maximale termijn (bijvoorbeeld een looptijd van 2 jaar) en aansprakelijkheid (bijvoorbeeld maximaal 30% van de koopsom). Voor vrijwaringen geldt daarentegen dat er over het algemeen géén sprake is van een beperkte termijn of aansprakelijkheid. Ofwel, vrijwaringen zijn alsdan ongelimiteerd in tijd en geld

Non-concurrentie- en relatiebeding

Het is van belang om in de koopovereenkomst een non-concurrentie- en relatiebeding op te nemen wat geldt voor verkoper. Het is voor een koper namelijk niet wenselijk dat verkoper na de overdracht een soortgelijke onderneming kan gaan opstarten dan wel voor een directe concurrent kan gaan werken en op deze manier zal gaan concurreren met de aan verkoper verkochte onderneming. Daarnaast is het verkoper natuurlijk niet toegestaan om (voormalige) relaties van de verkochte onderneming actief te benaderen om de relatie en samenwerking met de verkochte onderneming te verminderen dan wel te verbreken. Een non-concurrentie- en relatiebeding dient wel beperkt te worden in tijd, waarbij de maximale looptijd over het algemeen drie jaar bedraagt.

Equity bridge

Een belangrijk onderdeel van de koopovereenkomst is de zogenaamde ‘equity bridge’. In een equity bridge wordt namelijk de vertaalslag van de ondernemingswaarde naar de aandelenwaarde gemaakt. Deze vertaalslag omvat de correcties die worden toegepast op de ondernemingswaarde om uiteindelijk tot de aandelenwaarde te komen. Bij deze correcties kan onder andere worden gedacht aan de (overtollige) liquide middelen (+), de (intercompany) rekening-courantposities (+/-), rentedragende schulden, werkkapitaal surplus/tekort (+/-) en overige cash- en debt-like items. De equity bridge is in dit kader van eminent belang om de uiteindelijke koopsom c.q. het door verkoper ontvangen bedrag te bepalen. Deze koopsom wordt vervolgens vaak gekoppeld aan de maximale aansprakelijkheid van verkoper.

Belangrijk onderdeel van een aan- en verkooptraject

Geconcludeerd kan worden dat de diverse juridische documenten, waaronder de koopovereenkomst, een belangrijk onderdeel vormen van een aan- en verkooptraject. De juridische documenten komen tijdens de diverse stadia van een overnametraject aan bod en vervullen elk een eigen rol in het gehele traject. Alle documenten tezamen hebben echter een gezamenlijk doel: het vastleggen van de gemaakte afspraken en zorgen dat deze ook worden nageleefd. De verschillende juridische documenten zijn dan ook van eminent belang om een overnametraject tot een succesvol einde te brengen! Uiteindelijk hopen beide partijen, koper en verkoper, dat deze stukken in een lade worden gelegd en er nooit meer uitkomen.

Wil je meer weten over het algehele koop/-verkoopproces van een onderneming of heb je behoefte aan advies/ondersteuning bij het opstellen van een koopovereenkomst? Neem dan vrijblijvend contact met ons op. Onze medewerkers staan je gewoon helder, met visie te woord.