Trends en ontwikkelingen in de huidige MKB overnamemarkt

Transacties

In het tweede halfjaar van 2022 is een lichte daling geconstateerd in het aantal aankoop- en verkooptransacties. Een lichte afkoeling van de overnamemarkt na een aantal jaren waarin er meer transacties (zowel aankoop als verkoop) zijn afgesloten. De reden voor deze daling in het aantal transacties is het gevolg van een stijgende rente en een oplopende inflatie. In het tweede halfjaar 2022 zijn vooral minder grote bedrijven verkocht. Transacties onder de 2,5 miljoen euro (een groot deel van het ‘klein MKB’) zijn echter in aantal toegenomen en wel met 21% en bedragen inmiddels 58% van alle transacties (het eerste halfjaar 2022 37%). De transacties boven de 2,5 miljoen euro daarentegen zijn gedaald van 63% in het eerste halfjaar 2022 tot 42% ten opzichte van alle transacties in het tweede halfjaar 2022. De verwachting is dat het totaal aantal transacties in 2023 nog wat verder zal gaan afnemen (vooral betreffende de deals van de grotere bedrijven).

Daarnaast resulteren factoren als stijgende grondstofkosten, energiekosten, huur onroerend goed, de krappe arbeidsmarkt en de economische en geopolitieke onrust voor lagere rendementen bij ondernemingen en alsdan ook in lagere (verwachte) waarderingen en een lagere investeringsbereidheid bij kopers (uiteraard sectorafhankelijk).

Kapitaal

Ondanks de toename van (hogere) risico’s c.q. onzekerheid als gevolg van de economische en geopolitieke onrust is er nog altijd veel kapitaal in de markt aanwezig. Partijen zoals investeringsmaatschappijen en strategische partijen hebben nog steeds veel kapitaal beschikbaar. Echter deze partijen willen graag investeren, maar dan wel in ondernemingen met een lager risico die goed renderen in combinatie met een verwacht mooi groeipotentieel. Strategische partijen letten op de langere termijn en zoeken met name groeiparels, bedrijven met een verwachte stabiele markt, ondernemingen in een niche markt en/of bedrijven met een bepaalde unieke USP (kennis/kunde, hoge kwaliteit werknemers, bijzondere klanten, technische installaties, etc.). Het is dus afhankelijk van in welke sector de onderneming actief is en in welk stadium van de levenscyclus de onderneming zich bevindt of een externe partij bereid zal zijn om (toch) te willen investeren in deze onderneming.

Multiple

De gemiddelde EBITDA multiple voor MKB bedrijven is gedaald van 4,85 (eerste halfjaar 2022) naar 4,70 (tweede halfjaar 2022). De grootste daling vond plaats in de sector Horeca, Toerisme & Recreatie (multiple 3,30 in het eerste halfjaar 2022 naar 2,90 in het tweede halfjaar 2022). Daarnaast wordt voor grotere ondernemingen c.q. ondernemingen met een hoger EBITDA-niveau een hogere multiple betaald (gemiddelde multiple van 5,75 bij een EBITDA-niveau van 5 miljoen euro en een gemiddelde multiple van 4,05 bij een EBITDA-niveau van 200.000 euro).

Kansen en verwachte trends

De recessie en de nog altijd aanwezige krapte op de arbeidsmarkt bieden ook juist kansen en mogelijkheden voor kopers. De krapte aan personeel leidt er in meerdere sectoren voor dat autonome groei nauwelijks nog valt te realiseren, echter bedrijven met een (zeer) positieve liquiditeitspositie kunnen groeien middels bedrijfsovernames.

Door de stijgende rente en ook de economische onzekerheid hebben investeringsmaatschappijen / private equity partijen steeds meer moeite ten opzichte van afgelopen jaren met het verkrijgen van vreemd vermogen. Dit biedt voor een strategische koper, welke mogelijk in de afgelopen jaren zich vooral heeft gefocust op het eigen bedrijf, kansen om vanaf 2023 nog meer actief te zijn op de overnamemarkt.

Daarnaast zien wij dat er steeds meer aandacht gaat naar milieu, sociaal ondernemen en duurzaamheid. De focus op deze onderwerpen door een ondernemer kan ervoor zorgen dat de onderneming aantrekkelijker is voor toekomstige (jonge) werknemers en zorgt daarnaast ook voor  het creëren van waarde voor milieu, medewerkers, maatschappij en ook voor rendement voor de aandeelhouder. Daarnaast vinden kopende partijen het ook van belang dat MKB ondernemingen (enigszins) aandacht geven aan deze onderwerpen en (recente) maatschappelijke ontwikkelingen. Alsdan kunnen deze aspecten een belangrijk onderdeel zijn bij het zogenaamd verkoop klaarmaken van de onderneming.