13
mrtWie gaat mijn bedrijf kopen?
Je hebt de keuze gemaakt en je gaat ervoor: je gaat jouw bedrijf verkopen! Maar aan wie?! In dit artikel lichten wij toe welke type kopers je tegen kunt komen als je jouw bedrijf gaat verkopen. Met welke partijen je in gesprek gaat kan grote impact hebben op het verkoopproces én de uiteindelijke overnameprijs!

MBI-kandidaat
Met een MBI-kandidaat (‘management buy in’) wordt een persoon bedoeld die de aandelen van de onderneming overneemt om zelf het management te gaan voeren. De MBI-kandidaat kan een persoon zijn die kiest voor het zelfstandig ondernemerschap of een oud-ondernemer (uit hoogstwaarschijnlijk dezelfde of een vergelijkbare branche) die na de verkoop van zijn eigen bedrijf op zoek is naar een nieuwe uitdaging. Feitelijk neemt een MBI-kandidaat het stokje van de verkopende directeur-grootaandeelhouder (‘DGA’) over.
Vaak zien wij dat MBI-kandidaten minder bieden dan strategische partijen. Dit heeft voornamelijk te maken met de financieringsmogelijkheden. Het is voor MBI-kandidaten lastig om een (aanzienlijke) bancaire financiering aan te trekken, waardoor een MBI’er gebonden is aan hoeveel eigen middelen ze beschikbaar hebben. Daarnaast zijn de realiseerbare synergievoordelen beperkter dan bij een strategische partij.
MBO-kandidaat
Een MBO-kandidaat (‘management buy out’) is een medewerker of management lid van jouw bedrijf die jouw aandelen overneemt. Op hoofdlijnen is een MBO-kandidaat hetzelfde als een MBI-kandidaat, met dezelfde beperktere financieringsmogelijkheden. Echter uit de praktijk blijkt dat banken een MBO-traject minder risicovol inschatten dan het financieren van een MBI’er. Een bijkomend voordeel is dat de MBO-kandidaat het bedrijf, haar klanten en de werknemers al kent. Bij een ‘stroever’ proces of harde onderhandelingen kan dit echter gevoelig liggen en de arbeidsrelatie beïnvloeden.
Familie
Bij de overdracht aan een familielid zijn emotie en familiebelangen zwaarwegend. Want is het familielid wel de ideale kandidaat om het bedrijf over te nemen en het management te gaan voeren? En wordt het bedrijf tegen een eerlijke prijs overgedragen? Vaak is de intentie om de onderneming tegen een zo laag mogelijke verkoopprijs over te dragen (vooral bij de overdracht aan eigen kinderen). Hier kunnen andere familieleden (maar ook de fiscus!) echter wat van vinden. Worden zij dan niet ‘benadeeld’?
Houd vooral rekening met de fiscale gevolgen van de overname en maak gebruik van de aanwezige fiscale faciliteiten, zoals de bedrijfsopvolgingsregeling (de BOR). In dit kader loont het om je goed te laten adviseren door een fiscalist.
Een overdracht binnen de familie kan een logische keuze zijn, vooral als het familielid al enige tijd werkzaam is binnen de onderneming. Zorg er wel voor dat duidelijke afspraken worden gemaakt (en vastgelegd) en dat een en ander zo ‘eerlijk’ mogelijk verloopt. Dit om het kerstdiner gezellig te houden!
Private equity
Een private equity partij is een investeerder die jouw bedrijf koopt en vervolgens na een periode (meestal 3 tot 5 jaar) doorverkoopt. Dit type investeerder wil zo veel mogelijk rendement realiseren. Voor dit type koper is de situatie ná overname van groot belang. Ben jij als ondernemer onmisbaar in de operatie van jouw onderneming? Dan wordt door de private equity partij vaak verwacht dat je nog enige tijd werkzaam blijft voor de onderneming.
Een private equity partij voegt bedrijven uit dezelfde sector samen om zo een groter geheel te verkrijgen, welke ze vervolgens als ‘bubble’ in één keer doorverkopen. De realiseerbare (synergie)voordelen zijn voor een private equity partij relatief groot. Vaak zijn de biedingen voor de onderneming dan ook hoog, alhoewel toch meestal lager dan bij ‘de ideale’ strategische koper.
De situatie na overname is een factor om rekening te houden. Na overname dient er verantwoording aan de private equity partij afgelegd te worden. Vaak dienen er periodieke management- en financiële rapportages opgesteld te worden en wordt een formele governance structuur ingevoerd (bijvoorbeeld met een raad van commissarissen). Een en ander is mogelijkerwijs heel anders dan jij en de werknemers gewend zijn. Het aanwezige kapitaal en het netwerk van de private equity partij zorgen er echter vaak wel voor dat de groei van de onderneming in een stroomversnelling komt.
Strategische koper
Als je jouw bedrijf gaat verkopen denk je waarschijnlijk het eerst aan een strategische koper. Met een strategische koper wordt een andere onderneming bedoeld welke in beginsel niet enkel gericht is op het doen van overnames. Denk bijvoorbeeld aan één van je concurrenten, leveranciers, afnemers of een onderneming welke actief is in een vergelijkbare (aanpalende) sector. Het kan ook een onderneming zijn die in een hele andere markt actief is maar graag wil toetreden tot jouw markt.
Een strategische koper verricht een overname om haar eigen bedrijf te laten groeien en schaalvoordelen te behalen. Het kan ook een manier om op relatief eenvoudige wijze een nieuwe markt te betreden. Middels een overname wordt dus de eigen concurrentiepositie verbeterd. Omdat dit type koper vaak een aanzienlijk aantal synergievoordelen met de overname kan behalen, wordt vaak een hoge(re) overnamesom geboden. De timing is voor dit type koper wel erg van belang. Een strategische koper moet maar net op zoek zijn naar een uitbreiding en (intern) de capaciteit hebben om het overnameproces te doorlopen en de integratie te realiseren.
Synergievoordelen
Het mag duidelijk zijn dat het type overnamekandidaat materiële impact heeft op het overnameproces maar ook de hoogte van de koopsom. De hoogte van de koopsom wordt voornamelijk bepaald door de (door koper) te behalen synergievoordelen ná een overname, zoals onderstaand inzichtelijk gemaakt:

JM Corporate Finance
Denk jij eraan om jouw onderneming te verkopen maar weet je niet aan wie? Wil je met iemand sparren over het verkoopproces?
Neem dan vrijblijvend contact met ons op. Onze medewerkers staan je te woord. Gewoon helder, met visie.
Meer weten over de diensten van JM Corporate Finance?Vragen of hulp nodig?
We helpen je graag verder.

Bart Koreman
Partner