Waarderen in tijden van crisis

Systemische crisis

Een van de meest gangbare methoden voor het waarderen van ondernemingen is de DCF-methode. Deze methode gaat uit van de toekomstige verdiencapaciteit van een onderneming teneinde de waarde te bepalen (klik hier voor meer informatie over waarderingsmethodieken). Cruciaal hierin zijn verwachtingen en prognoses: wat zijn de toekomstige kasstromen en welk risicoprofiel is hieraan verbonden?

In crisissen en tijden van hoge (economische) onzekerheid is het lastig om dit in te schatten. Recente voorbeelden zoals de coronapandemie en financiële crisis geven aan dat toekomstige economische ontwikkelingen soms moeilijk te voorspellen zijn. Een hoge mate van onzekerheid zal het waarderingsproces compliceren. Zo zijn de volgende factoren in een crisissituatie (hoogst) onzeker:

• Wat is de duur en omvang van de crisis?
• Wat zijn de langetermijneffecten op de markten en het consumentengedrag?
• Wat is het gevolg op de verdiencapaciteit van de onderneming?

De onzekerheid kan er voor zorgen dat de uitkomst van de waardering ter discussie wordt gesteld. Zo was in de coronapandemie bijvoorbeeld de NOW subsidie vaak een discussiepunt: dient de subsidie meegenomen te worden in de prognosejaren of wordt er uitgegaan van een (aangepast) ‘normaal’ scenario? En hoe om te gaan met eventuele omzet/resultaatdalingen in ‘coronajaren’? En wat is ‘normaal’?

Algemeen gezien zullen deze factoren en de impact van de crisis voor elke individuele te waarderen onderneming ingeschat dienen te worden. Er is immers geen ‘one-size-fits-all’ oplossing bij waarderingen: iedere waardering is maatwerk. Toch kunnen er binnen de waardering algemene methoden worden toegepast om het effect van een crisis en bijbehorende onzekerheid mee te nemen. Voorbeelden hiervan zijn het werken met scenario’s in de DCF prognoses zowel voor wat betreft de verwachte kasstromen en/of het risicoprofiel. Daarnaast kan het hanteren van een earn-out mechanisme als onderdeel van de overeen te komen dealstructuur bij aan- of verkoop een mogelijke oplossingsrichting zijn.

Bedrijfsspecifieke crisis

Een ondernemer/onderneming kan ook getroffen worden door een crisis dicht bij huis. Bijvoorbeeld een echtscheiding of rechtszaak. Bij geschillen waar de waarde van een onderneming een rol speelt kan een waarderingsrapport als bewijsmiddel dienen om tot een juiste prijs te komen.

Bij dergelijke waarderingen zal de onderbouwing cruciaal zijn. Aangezien wijzigingen in de verwachting van toekomstige kasstromen dan wel de risicoperceptie van de onderneming een aanzienlijk effect hebben op de berekende waarde is het van belang dat de aannames realistisch en marktconform zijn. Dit om (verdere) conflicten te voorkomen en een realistisch beeld te schetsen van de waarde van de onderneming. Van belang bij deze waarderingen – meer dan bij een waardering in het kader van aan- of verkoop – is de waarderingsdatum (ook wel ‘peildatum’ genoemd): eventuele economische/bedrijfstechnische ontwikkelingen met een oorsprong ná deze waarderingsdatum welke op waarderingsdatum niet bekend waren dienen niet meegenomen te worden in de waardering. Dit kan aanzienlijke effecten hebben op de waarde. Denk bijvoorbeeld aan een waarderingsdatum van net voor de coronapandemie waarbij de impact van corona nog niet bekend was. Overigens blijven diverse elementen van het waarderingsproces toch altijd subjectief zodat een rechter er uiteindelijk dan een klap op moet geven.

Wat kan JM Corporate Finance voor u betekenen?

Wilt u meer weten over het waarderen van een onderneming? Bevindt uw onderneming zich in een crisis en wilt u de waarde van uw onderneming weten? Neem dan vrijblijvend contact met ons op. Onze medewerkers staan u gewoon helder, met visie te woord.